De belangrijkste uitspraken uit het interview met Dr. Dieter Breithecker:
- (Rug)pijn is een "vroegtijdig waarschuwingssysteem" - het laat zien dat er iets mis is en waarschuwt u om actie te ondernemen.
- Kinderen kunnen nog geen 3 minuten stilzitten, volwassenen hooguit 20.
- Autonome (onbewuste, zelf-georganiseerde) bewegingen (bij het spreken, slapen, zitten, enz.) mogen niet worden beperkt.
- Lui zijn is natuurlijk en was in het verleden energetisch nuttig - vandaag is het slechts tijdelijk nuttig.
- Ook bij het zitten geldt: de dosis maakt het vergif. En de kwaliteit van de zitting.
- Passief-statisch zitten maakt je ziek: diabetes, depressie, artrose, kanker, dementie, ischias...
- Inactiviteit is de centrale risicofactor.
- We moeten erin slagen lichaamsbeweging in het dagelijkse leven te integreren.
- We zouden niet meer dan zes uur per dag moeten zitten, en de rest van de tijd meer staan en lopen.
- Als we zitten, moeten we kwaliteitszetels gebruiken.
- Hoogwaardige zitfuncties maken spontane positiewisselingen naar behoefte mogelijk.
- Dynamisch zitten is meer dan de beweging die door een synchroon mechanisme wordt geboden.
- Belangrijk bij het zitten is een vrij vloeiende driedimensionale zitvlakfunctie die variabele zithoudingen in alle richtingen mogelijk maakt.
- De Aeris Swopper is geschikter dan een bureaustoel met alleen een synchroon mechanisme.
- Er is geen reden waarom de Aeris Swopper alleen als tweede stoel gebruikt zou moeten worden. Integendeel, de Aeris 3D-functie garandeert de belangrijke, autonome micro- en macrobewegingen "van binnenuit". Dit houdt ons lichamelijk en geestelijk meer alert.
Zitten tot de dokter komt?
Eén keer googelen - en je hebt het juiste antwoord op bijna elke vraag. Het internet schijnt alles te weten - maar natuurlijk circuleren er ook talrijke geruchten op het net. Veel mensen die geïnteresseerd zijn in gezond actief zitten, komen steeds weer tegen: dat de Swopper 3D actieve stoel van Aeris geweldig is, veel beweging mogelijk maakt en merkbaar goed is voor de rug - maar dat hij alleen geschikt is als "tweede stoel" en niet voor langere perioden van zitten.
In de praktijk wordt precies het tegenovergestelde geleefd. Ook een enquête die Aeris in 2012 onder 1.207 Aeris Swopper-bezitters heeft gehouden, bevestigt dit. 65 procent verklaarde dat ze voornamelijk op de Aeris Swopper zitten en tegelijkertijd geen andere bureaustoel gebruiken. In feite hoeft iedereen alleen maar zijn gevoel te volgen om te weten hoe lang hij wil "swoopen". Elke beweging telt. Als het je goed doet, hoef je er niet na twee of vier uur mee te stoppen.
Toch wilden wij bij Aeris nog eens een deskundige vragen naar het verband tussen langdurig zitten en de Aeris Swopper, en hoe ongezond stijf zitten eigenlijk is. Dr. Dieter Breithecker, bewegingswetenschapper en voorzitter van de raad van bestuur van de Bundesarbeitsgemeinschaft für Haltungs- und Bewegungsförderung e.V. (Federale Vereniging voor de bevordering van houding en beweging) in Wiesbaden (BAG) was beschikbaar om onze vragen te beantwoorden.
Aeris: Beste Dr. Breithecker, 80 procent van onze wakkere uren worden momenteel gedomineerd door zitten. Iedereen doet het - altijd, overal en heel automatisch. Meestal denkt niemand eraan, tot er iets gebeurt. Totdat rugpijn en spanning zo groot worden dat je gedwongen bent er iets aan te doen. Zitten tot de dokter komt - moet dat zo of kun je iets doen om het te voorkomen?
Dr. Breithecker: Per se is het in de eerste plaats een voordeel voor ons als de rug pijnsignalen uitzendt. Omdat dit ons merkbaar bewust maakt dat we moeten handelen. Natuurlijk zou het beter zijn als we het niet zo ver lieten komen. Vanuit ontwikkelingsfysiologisch oogpunt zijn wij niet gemaakt om gedurende lange tijd in één en dezelfde houding te blijven. Regelmatige verandering van houding en gevarieerde beweging - niet noodzakelijk sport en fitness - zijn onontbeerlijk voor het behoud van onze genetische opmaak, d.w.z. voor de kwaliteit van al onze lichamelijke en geestelijke functies die wij tijdens onze ontwikkelingsgeschiedenis hebben verworven. De reden: elke spieractiviteit brengt complexe actiemechanismen in ons biologisch systeem op gang. Naast een toename van de doorbloeding komen er vooral allerlei moleculaire boodschappers vrij (enzymen, hormonen en eiwitten), die onze stofwisselingsfuncties positief beïnvloeden.
Op welk punt begint "gebrek aan beweging"? s Nachts is het lichaam ook in rust.
Dr. Breithecker: Dat hangt af van verschillende factoren, zoals leeftijd of de respectievelijke behoeften van onze biologische functies. Kleuters en lagere-schoolkinderen bijvoorbeeld kunnen gemiddeld nog geen drie minuten stilzitten vanwege hun zeer gevoelige rijpingsproces. Volwassenen moeten ten laatste na ongeveer 20 minuten sedentaire activiteit een aanzienlijke verandering van houding ondergaan. Als wij een geëngageerde lezing houden, gaat dit gepaard met spontane bewegingen, afhankelijk van de mentale of emotionele behoeften. Deze autonome bewegingen zijn meestal onbewust voor ons, omdat ze zelfgeorganiseerd zijn (van binnenuit) om een lichamelijk en geestelijk welzijn te handhaven. Ze hebben niets te maken met sport of lichamelijke fitheid. Zelfs als we slapen, veranderen we onze lichaamshouding zo'n 40 tot 60 keer. Een gezond leven bestaat uit beweging. Het is het adequate antwoord op een behoefte aan lichamelijke en geestelijke voeding. Stilstand betekent onderbevoorrading - en uiteindelijk de dood.
U kunt dit heel snel zelf ontdekken met een eenvoudige oefening. Om dit te doen, sta je ontspannen op. Als je dan je ogen sluit, kun je het voelen: je slingert altijd autonoom, d.w.z. niet gestuurd door de wil, rond de loodlijn van je lichaam. Hetzelfde geldt wanneer we ontspannen zitten in het theater of bij een concert. Na een paar minuten beginnen we het ene been over het andere te kruisen en dan weer te wisselen, we schuiven heen en weer ... Als deze zelf-georganiseerde processen worden beperkt, treedt fysieke en mentale degradatie op.
Aeris: Hoe kon het gebeuren dat de mens tegenwoordig leeft in een wereld die zo sterk door zitten wordt gekenmerkt, dat hij zichzelf bijna permanent schaadt?
Dr. Breithecker: Onze dagelijkse bezigheden zijn veranderd en zo ook de kamers. Studie- en werkkamers worden meestal ingericht met stoelen en vervolgens leeft men zich uit in wat deze meubels weerspiegelen: Hij zit en doet het rustig aan. Dit is in overeenstemming met zijn aard, want hij is door de evolutie getraind om zuinig te zijn met energieverbruik, totdat de honger hem weer drijft tot fysiek inspannende jacht. Maar omdat we tegenwoordig niet meer hoeven te jagen om te overleven, hebben we deze fysieke eisen niet meer en wordt de hele dag zitten een dreigende bedreiging voor onze lichamelijke en geestelijke functies. Zitten mag dan vandaag de dag sterk worden gebrandmerkt door krantenkoppen als "Zitten is het nieuwe roken" of "Zitten maakt dom", maar het is zoals altijd: de dosis maakt het vergif, d.w.z. de duur van het zitten of zelfs de kwaliteit van de zitfunctie.
Zijn deze bevindingen nieuw?
Dr. Breithecker: Op basis van de resultaten van studies is onze kennis de laatste jaren toegenomen, vooral met betrekking tot de mate waarin continu zitten van invloed is op onze gezondheid en de kwaliteit van ons zitgedrag. Ging het jaren geleden nog bijna uitsluitend over het voorkomen van rugklachten door orthopedisch-biomechanisch ideaal zitgedrag, tegenwoordig gaan de bevindingen en aanbevelingen veel verder dan dat. Zij zijn gericht op de gehele persoon als een psycho-somatische eenheid. Passief-statisch zitgedrag heeft negatieve en ziekmakende gevolgen voor alle lichamelijke en geestelijke functies en is onder meer verantwoordelijk voor vetstofwisselingsstoornissen (waaronder diabetes II), depressie, dementie en zelfs bepaalde vormen van kanker.
Aeris: Is zitten echt een van de grootste gezondheidsrisico's van de moderne tijd?
Dr. Breithecker: Onder voorbehoud, ja. Maar zoals reeds gezegd, de duur en de manier waarop we zitten speelt een belangrijke rol. De centrale risicofactor is inactiviteit. We moeten erin slagen beweging in onze dagelijkse routine te integreren. Daarom moeten we de zittijd - verspreid over de dag - beperken tot maximaal zes uur en statisch-passief zitten op de lange termijn vermijden. De rest van onze wakkere tijd moeten we liever staan of meer bewegen in de kamer.
Aeris: De langste zittijden zijn op kantoor. Tot 80 % van de dag loopt een kantoorwerker "risico" door te zitten. De bureaustoelindustrie reageert hier steeds meer op. Met verschillende concepten voor "dynamisch zitten". Wat denk je dat hier belangrijk is?
Dr. Breithecker: In principe roepen de huidige bevindingen op om meer beweging te integreren in het dagelijks leven. In detail betekent dit kwalitatief dat we verbeterde zitfuncties nodig hebben die spontane zit-dynamische positiewisselingen mogelijk maken, en kwantitatief dat we de zittijd aanzienlijk verminderen ten gunste van staan en bewegen in de ruimte.
De reclame voor "dynamische zitplaatsen" is intussen sterk aan inflatie onderhevig geworden en is dus verwaterd. Zelfs voor een normaal synchroon mechanisme wordt al reclame gemaakt met deze slogan. Dynamisch zitten vergt echter meer en moet een grotere variatie aan houdingsdynamische veranderingen tijdens het zitten mogelijk maken. Het doel moet zijn autonoom, complex zitgedrag. Complex en dus fysiologisch zitgedrag kan echter niet worden aanbevolen of aangeleerd! Je moet in staat zijn om je spontaan en intuïtief te organiseren op basis van individuele behoeften in de vorm van micro- en macrobewegingen. Van binnen naar buiten. Om complex zitgedrag mogelijk te maken zijn speciale stoelfuncties nodig. De spil hiervoor is een vrij vloeiende, driedimensionale (3D) zitfunctie die losgekoppeld is van het synchroonmechanisme en variabele zitplaatsvariaties in de drie dimensies van de ruimte mogelijk maakt.
Aeris: De Aeris-stoelen met 3D-technologie - Swopper, Swoppster en 3Dee - bieden niet alleen de meeste beweging, wat uit studies blijkt - maar ook de meest natuurlijke. En dat komt door de grote heupmobiliteit, die het natuurlijke bewegingspatroon van een mens het dichtst benadert. Aeris stoelen passen zich aan mensen aan, niet andersom. Zij komen tegemoet aan spontane en intuïtieve autonome houdingsveranderingen en hinderen deze niet, maar dagen ze eerder uit en moedigen ze aan. Dit is wat uniek is aan hen en hiervoor worden zij wereldwijd erkend, onderscheiden en aanbevolen.
Soms wordt beweerd dat je maar maximaal twee uur per dag kunt zitten, zodat de Aeris Swopper hooguit als tweede stoel moet worden gezien en een conventionele bureaustoel absoluut noodzakelijk is als hoofdstoel. Is daar een ergonomische rechtvaardiging voor?
Dr. Breithecker: Zoals reeds gezegd, is het de dosis die doorslaggevend is - met andere woorden, de duur van de zitting. En natuurlijk zijn het de individuele behoeften die op de voorgrond moeten staan. In principe is urenlang zitten - zelfs met de beste zitfuncties - niet "soorteigen" en moet het, zoals gezegd, vaker worden onderbroken. Waarom men daarom kan beweren dat de Aeris Swopper alleen als tweede stoel mag worden gebruikt, is mij een raadsel, temeer daar hij ook met rugleuning kan worden gebruikt - voor wie zich daardoor beter voelt.
De Aeris Swopper is beslist geschikter dan een bureaustoel die alleen een synchroon mechanisme heeft. Met name het zitten met de speciale 3D-functie van Aeris en het daaruit voortvloeiende "ontgrendelde" bekken garandeert zowel variabele micro- als macrobewegingen. Dit maakt op zijn beurt ritmische veranderingen in spanning en ontspanning mogelijk van de fysiologische structuren die betrokken zijn bij de zithouding. Dit onbewuste en zelf-georganiseerde zitgedrag brengt een complexe interactie op gang tussen de sensorische (proprioceptieve), neurale en musculaire systemen. Dit houdt ons lichamelijk en geestelijk alerter (wakkerder).
Voor de autonome organisatie van de fysiologische houding tijdens het zitten - naar analogie van vrij staan - is het van essentieel belang deze controlecycli, die wij automatisch en onwillekeurig vele malen per seconde uitvoeren, in stand te houden. Dit is ook de reden waarom de BAG het Aeris-concept van 3D-technologie in 2013 als "bijzonder ontroerend" heeft onderscheiden.
